Πέμπτη 3 Δεκεμβρίου 2015

Κόμικς & Κινηματογράφος: Βίοι παράλληλοι


28 Δεκεμβρίου 1895, Παρίσι. Ημέρα-σταθμός, διότι προβλήθηκε το πρώτο φιλμ των Αδερφών Λιμιέρ. 7 Ιουλίου 1895, Νέα Υόρκη. Είναι η μέρα που εμφανίστηκε το "Yellow Kid" του R.F. Outcault, το πρώτο κόμικ. Χρονιά ορόσημο για την 7η τέχνη, τον κινηματογράφο, αλλά και την 9η, τα κόμικς, δύο μέσα αφήγησης που βασίζονται στην εικόνα και έκτοτε διαγράφουν παράλληλη πορεία...


Αν δούμε την εξέλιξη του κινηματογράφου, παρατηρούμε ότι ξεκίνησε από εικόνες που προβάλλονταν από ποικίλα μηχανήματα με παράξενα ονόματα, όπως ζωητρόπιο, κινητοσκόπιο κλπ. Και ήταν εικόνες οι οποίες "κινούνταν", δηλαδή τμήματα μιας σκηνής όπως παρουσιάζεται περίπου σήμερα στα κόμικς. Υπάρχει όμως κάποια διαφορά...

Στα κόμικς η εικόνα που δίνεται είναι ζωγραφισμένη από έναν καλλιτέχνη ο οποίος χρησιμοποιεί μολύβι, πενάκι ή ψηφιακά μέσα πάνω στη λευκή επιφάνεια του χαρτιού. Η παράταξη μιας εικόνας δημιουργεί μια ακίνητη δομή άλλων και η ροή πραγματοποιείται μέσω της κίνησης των ματιών του αναγνώστη πάνω στη γεμάτη από εικόνες σχεδιασμένη σελίδα.



Ο κινηματογράφος δίνει στο θεατή μια φαινομενικά πλήρη κίνηση ζωντανών προσώπων και παραστάσεων, έστω κι αν η μαγεία αυτή στηρίζεται σε μια αδυναμία των ματιών. Οι βασικοί κανόνες διάρθρωσης, αλλά και δημιουργίας, όμως, είναι περίπου ίδιες.

Μη λησμονούμε, το ότι πάντα οι δύο τέχνες δανείζουν η μια στην άλλη τα επιτεύγματά τους. Λίγο μετά το γράψιμο του σεναρίου της ταινίας και λίγο πριν από το γύρισμα, για παράδειγμα, γίνεται εικονογράφηση των πλάνων σε ενότητες και στη φιλμική τους σειρά (storyboard), άρα ένα αναλυτικότατο κόμικ. Από την άλλη, φωτογραφικό υλικό ή βιντεοσκοπήσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη δημιουργία κόμικ, τα οποία συνδυάζουν αυτάμε σκίτσα ή χρώματα, πρόκειται για τα λεγόμενα "φωτοκόμικς" ή "φωτορεαλιστικά κόμικς". 

Τα κινούμενα σχέδια



Το αποκορύφωμα της σχέσης των δύο τεχνών το συναντάμε στα κινούμενα σχέδια. Τα οποία, ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι έστω και πειραματικά προηγούνται του κινηματογράφου! Πριν ακόμη εφευρεθεί η κάμερα, υπήρξαν απόπειρες για κίνηση γραμμικών εικόνων. Το κινούμενο σχέδιο στηρίζεται στην κινηματογράφηση σχεδίων ή αντικειμένων με τρόπο που να δημιουργείται στο θεατή η ψευδαίσθηση της κίνησης. Στις 28 Οκτωβρίου του 1892 στη Γαλλία, ο Charles-Emile Reynaud στο "φανταστικό θάλαμο" του μουσείου "Γκρεβέν" παρουσίασε τις πρώτες προβολές του Οπτικού Θεάτρου (Theatre Optique) που δημιούργησε το 1889. Στο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας αναφέρεται: "Το μηχάνημα αυτό δίνει την αίσθηση της κίνησης, όχι πια περιορισμένης με την επανάληψη των ίδιων στάσεων σε κάθε γύρο της μανιβελας, όπως σε κάθε γνωστό μηχάνημα μέχρι τώρα (ζωητρόπιο, πραξινοσκόπιο κλπ.) αλλά, αντίθετα, με μια ποικιλία και διάρκεια απεριόριστη, δημιουργώντας έτσι ζωντανεμένες σκηνές, που έχουν τη δυνατότητα να αναπτυχθούν απεριόριστα".




Επανερχόμενοι, η συγγένεια κόμικς και κινηματογράφου αναπτύσσεται σε τέσσερις βασικές μορφές:

1. Τα κόμικς που έχουν γίνει κινούμενα σχέδια ή το αντίστροφο.
2. Κόμικς που έχουν γίνει σίριαλ (serial είναι η αφήγηση μιας ιστορίας σε επεισόδια) ή το αντίστροφο.
3. Κόμικς που έχουν γίνει τηλεοπτικές σειρές (series) ή το αντίστροφο.
4. Κόμικς που έχουν γίνει κινηματογραφικές ταινίες ή το αντίστροφο.

Χρόνια σταθμός στην ιστορία των δύο υπήρξε και το 1982, τότε που για πρώτη φορά άρχισαν να εμφανίζονται στις ταινίες οι computer generated images (CGI, εικόνες που δημιουργούνται μέσω υπολογιστή). Και ήταν το φιλμ Tron το πρώτο που χρησιμοποίησε αυτή τη νέα τεχνική και ο μεγάλος σχεδιαστής Jean "Moebius" Giraud. Το 1928 στον πρωτοπόρο Walt Disney αρκούσε ένα χαρτί κι ένα μολύβι για να ζωντανέψει στη μεγάλη οθόνη το περίφημο Steam Boat Willy. Σήμερα οι σκηνοθέτες χρησιμοποιούν τεχνικές blue screen & computer animation για να δώσουν ζωή στα κινούμενα σχέδιά τους...



Από τη στιγμή που ο κινηματογράφος, ειδικά, συμβαδίζει με την τεχνολογία, δεν θα μπορούσε να μην εξελίσσεται και συνεχώς. Έτσι, ακολούθησαν τεχνικές και "νεολογισμοί" όπως "εικονικοί ηθοποιοί", "εικονικές μαριονέτες", ψηφιακά αντίγραφα ηθοποιών του παρελθόντος, τρισδιάστατες αναπαραστάσεις πραγματικών ηθοποιών, ψηφιακοί κλώνοι, "εικονικοί ηθοποιοί" πιο εξελιγμένοι, καθοδηγούμενοι από ανθρώπους με τη χρήση ειδικών αισθητήρων, τρισδιάστατα κινούμενα σχέδια κλπ.



Sin City-300: Οι πιο πιστές μεταφορές

Στην περίπτωση του Sin City του Frank Miller, αποδείχθηκε περίτρανα πώς αξίζει τον κόπο να κάνει κάποιος ένα εξ ολοκλήρου κινηματογραφικό κόμικ. Η "Αμαρτωλή Πόλη" αποτέλεσε ένα ψηφιακό τεχνολογικό επίτευγμα. Γυρίστηκε με την τεχνική "digital backlot", δηλαδή όλες οι σκηνές με τους ηθοποιούς έγιναν μπροστά από blue ή green screen και τα φόντα προστέθηκαν αργότερα, και οπτικά-τεχνολογικά ο Robert Rodriguez έδωσε υπέροχα ζωή σε τρία graphic novels του μεγάλου κομίστα Frank Miller. Μάλλον θα έπαιξε το ρόλο του το γεγονός ότι ο τελευταίος βοήθησε, συν-σκηνοθετώντας.



Το Sin City και μετέπειτα οι 300 (Θερμοπύλες, καλά καταλάβατε) αποτελούν μέχρι σήμερα τις πιο πιστές μεταφορές κόμικς στον κινηματογράφο, ειδικά το πρώτο όμως είναι το πλέον πρωτοποριακό, αφού επί της ουσίας πρόκειται για καθαυτό κινηματογραφημένο κόμικ. Οι 300 του Λεωνίδα ήρθαν λίγο μετά να συμπληρώσουν υπέροχα τα άρτια έργα του Miller. 



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου